Co dalej z programem „Kolej+ w Małopolsce”?
Regionalna Sekcja Kolejarzy NSZZ „Solidarność” w Krakowie (RSK) widząc ogromną szansę w rozwoju kolei w województwie małopolskim od wielu lat zabiega nie tylko o modernizację istniejących ale i budowę nowych linii kolejowych (m.in. linię Podłęże - Piekiełko, Kraków – Myślenice, Olkusz – Kraków).
Liczne wystąpienia w tej sprawie (m.in. do Ministerstwa Infrastruktury i Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego) oraz bezpośrednie rozmowy (m.in. z władzami samorządowymi, posłem a obecnie burmistrzem Myślenic) a także pikiety i inne formy protestacyjne, stwarzały odpowiedni klimat i nadzieję na połączenie wielu małopolskich miejscowości liniami kolejowymi.
Związek wielokrotnie wspierał wszelkie inicjatywy służące rozwojowi kolei, opracowaniu lepszej oferty przewozowej w postaci rozkładu jazdy, inwestowaniu w nowoczesny tabor i zaplecze utrzymaniowo-naprawcze.
Po latach prowadzonych przez RSK działań, pojawił się rządowy program „Kolej+” będący praktycznie realizacją podjętych wysiłków w tej sprawie przez kolejową „Solidarność”.
RSK w piśmie do Ministra Infrastruktury poparła zgłoszone przez samorząd województwa małopolskiego inwestycje do programu „Kolej+”.
W dniu 24 listopada 2021 r. PKP PLK S.A. zakwalifikowała do II etapu Programu Kolej Plus 47 projektów, w tym 5 zgłoszonych przez województwo małopolskie:
- Rewitalizacja linii kolejowej nr 97 na odc. Sucha Beskidzka - Żywiec.
- Rewitalizacja linii kolejowej nr 108 na odc. Gorlice – Jasło.
- Budowa połączenia kolejowego Kraków – Olkusz.
- Budowa połączenia kolejowego Kraków – Myślenice.
- Budowa połączenia kolejowego Kraków – Niepołomice.
Dlatego też w grudniu ubiegłego roku pismo w tej sprawie RSK skierowała do Witolda Kozłowskiego Marszałka Województwa domagając się wyjaśnienia.
Krew darem życia
W dniu 16 grudnia 2021 r. Międzyzakładowa Komisja NSZZ „Solidarność” w Kopalni Soli Wieliczka zorganizowała w szybie „Regis” (należącym do kopalni) kolejną już akcję honorowego oddawania krwi. Przebiegała ona pod hasłem „Podaruj krew, podaruj życie”.
Wszystkie dotychczasowe akcje organizowane przez kopalnianą „Solidarność” cieszyły się ogromnym zainteresowaniem. Obecna również od wczesnych godzin rannych zgromadziła tłumy chętnych do podzielenia się najcenniejszym darem, którym jest krew.
Jako, że na kolejarzy zawsze można liczyć Regionalna Sekcja Kolejarzy NSZZ „Solidarność” w Krakowie włączyła się w tą inicjatywę, organizując 12 kolejarzy. W ten sposób upowszechnili oni ideę „solidarności” z osobami, które czekają na ten dar życia, bez którego nie możliwe jest przeżycie i powrót do zdrowia. A, że potrzebujących cały czas nie brakuje tym mocniej należy podkreślić obywatelską postawę ludzi oddających swoją krew innym.
Wśród oddających krew w Wieliczce byli pracownicy Przedsiębiorstwa Napraw i Utrzymania Infrastruktury Kolejowej oraz Zakładu Linii Kolejowych w Krakowie.
Co ciekawe, w zdecydowanej większości były to osoby, które nie oddają krwi regularnie (zrzeszeni w klubach HDK) tylko zupełnie spontanicznie, uczestnicząc w różnych akcjach.
Należy także podkreślić, znakomitą organizację całego przedsięwzięcia przez kopalnianą „Solidarność” z jej przewodniczącym Adamem Gawlikiem czuwającym nad sprawnym przebiegiem całej akcji. A, że okres przedświąteczny związany jest z wręczaniem różnych podarunków, organizatorzy zadbali aby każdy z uczestników nie wyszedł z pustymi rękami, wśród których niezmiennym powodzeniem cieszy się bilet na trasę turystyczną w Kopalni Soli w Wieliczce.
Już teraz MK NSZZ „Solidarność” w Kopalni Soli w Wieliczce zaprasza wszystkich chętnych do oddania krwi, do Szybu Regis w dniu 7 lipca 2022 r. i 8 grudnia 2022 r. do Komory Haluszka.
B.O.
13 Grudnia – Pamiętamy!
40. rocznica wprowadzenia w Polsce stanu wojennego miała w tym roku w Krakowie wyjątkowo uroczystą oprawę. Rozpoczął ją wernisaż wystawy na Małym Rynku pt. "Stan wojenny w SB-ckim albumie" oraz rekonstrukcją historyczną, z wykorzystaniem m.in. demonstrowanego sprzętu używanego przez milicję w czasach PRL.
Tradycyjnie główne uroczystości rozpoczęły się na Wawelu, gdzie w Katedrze Wawelskiej w trakcie mszy św. modlono się za ofiary stanu wojennego i pomyślność świata ludzi pracy. Mszy przewodniczył ks. Władysław Palmowski, kapelan Solidarności i osób represjonowanych w stanie wojennym w Nowej Hucie.
Po mszy św. uformowano pochód, który zszedł z wzgórza wawelskiego na Pl. Ojca Adama Studzińskiego. Organizatorzy w trakcie uroczystości wyświetlali na murach obronnych zamku wawelskiego film, ukazujący w skrócie historię robotniczego zrywu w Sierpniu 1980 r. i wprowadzenie stanu wojennego 13 grudnia 1981 r. Obecni byli przedstawiciele Regionu Małopolskiego NSZZ „Solidarność”, władz państwowych i samorządowych. Przemawiali Bronisława Czarska-Marchelewicz, sekretarz ZR Małopolskiej NSZZ "Solidarność", Łukasz Kmita Wojewoda Małopolski, w imieniu prezesa IPN Karola Nawrockiego list do uczestników wydarzenia przeczytał Filip Musiał, dyrektor krakowskiego oddziału IPN.
Wśród licznie ustawionych pocztów sztandarowych, umundurowaniem wyróżniały się poczty reprezentujące kolejową „Solidarność” z terenu Krakowa. Z Regionalnej Sekcji Kolejarzy, Zakładu Linii Kolejowych, Przedsiębiorstwa Napraw i Utrzymania Infrastruktury Kolejowej i PKP S.A. Oddziału Gospodarowania Nieruchomościami.
Złożenie wieńców i wiązanek kwiatów przez liczne delegacje (w tym RSK w składzie: Elżbieta Baczewska, Henryk Sikora, Krzysztof Kapałka) oraz odśpiewanie hymnu „Solidarności” zakończyło uroczystości przed Krzyżem Katyńskim, przed którym z zapalonych lampionów został ułożony ogromny krzyż, poświęcony ofiarom stanu wojennego.
B. O.
Cargo z Lublina wygrało w Krakowie
3 grudnia 2021 r. w Krakowie w hali Com Com Zone odbył się 15. turniej w piłce nożnej o puchar Regionalnej Sekcji Kolejarzy NSZZ „Solidarność”. Wzięło w nim udział 11 drużyn. Turniej wygrała drużyna reprezentująca PKP Cargo S.A Wschodni Zakład Spółki w Lublinie wygrywając 1 : 0 w emocjonującym finale z drużyną PKP Intercity S.A. Zakład Południowy w Krakowie.
W meczu o 3. miejsce spotkały się drużyny z PKP PLK S.A. Zakład Linii Kolejowych w Łodzi, nie dał szans swoim kolegom z ZLK Kraków, wygrywając 4:0.
Rozgrywki trwały ponad 8 godzin, w trakcie których rozegrano 24 mecze, w których wystąpiło ponad 100 zawodników. W nowoczesnym kompleksie sportowym miejscowa restauracja wydawała uczestnikom turnieju wyżywienie. Przestrzenna hala, na której odbywały się rozgrywki została udekorowana banerami organizatora – Regionalnej Sekcji Kolejarzy. Był też transparent Krajowej Sekcji Kolejarzy NSZZ „Solidarność”, która obok Regionu Małopolskiego NSZZ „Solidarność” sprawowała patronat nad turniejem. Dominującą była jednak wielka flaga „Solidarności”, która zawisła za jedną z bramek. Podmiotem wspomagającym turniej było również Biuro Wczasowo Turystyczne Koltur.
Organizatorzy zapewnili profesjonalną obsługę sędziowską, medyczną, prowadzenie rozgrywek oraz oprawę muzyczną, która w przerwach studziła emocje zawodników.
Poziom rozgrywek był wysoki i bardzo wyrównany. O wynikach decydowała najczęściej różnica 1. bramki, a o rozstrzygnięciu kilku meczów w części pucharowej musiały rozstrzygać rzuty karne, które eskalowały wielkie emocje.
W 15. turnieju oprócz najlepszych 4 drużyn, które zostały wymienione powyżej wzięły udział reprezentacje: Kolejowych Zakładów Nawierzchniowych Bieżanów (Kraków), Polregio Zakład w Krakowie, PKP Cargotabor, Przedsiębiorstwa Napraw i Utrzymania Infrastruktury Kolejowej w Krakowie, Zakładu Linii Kolejowych w Rzeszowie, Zakładu Linii Kolejowych w Nowym Sączu i Zakładu Maszyn Torowych w Krakowie.
W nagrodę najlepsze 3 drużyny otrzymały puchary, a wszystkie biorące udział w jubileuszowym turnieju pamiątkowe statuetki. Każdy z zawodników otrzymał także nagrody indywidualne w postaci okazjonalnych koszulek.
Na wielkie gratulacje i szczególne słowa uznania zasługują wszyscy uczestnicy turnieju, zawodnicy, którzy swoim zaangażowaniem i umiejętnościami dostarczyli mnóstwo emocji i sportowych wrażeń.
Gratulujemy również zwycięzcom. Drużyna z Lublina występowała w krakowskim turnieju kilka razy, ale po raz pierwszy okazała się najlepsza. Widać progres. Brawo za wytrwałość.
Bogdan Ostrowski
Wyniki
Grupa A
IC Kraków - Cargo Lublin 1:0
ZLK Kraków - ZLK Rzeszów 2:1
Cargo Lublin - ZLK Rzeszów 4:2
IC Kraków - ZLK Kraków 0:0
ZLK Kraków - Cargo Lublin 1:2
ZLK Rzeszów - IC Kraków 0:1
Grupa B
POLREGIO Kraków - PNUIK Kraków 1:2
PKP Cargotabor - IM Kraków 1:0
PNUIK Kraków - IM Kraków 0:1
POLREGIO Kraków - PKP Cargotabor 2:0
IM Kraków - POLREGIO Kraków 1:0
PKP Cargotabor - PNUIK Kraków 0:2
Grupa C
ZLK Nowy Sącz - ZLK Łódź 2:5
KZN Bieżanów - ZLK Nowy Sącz 6:4
ZLK Łódź - KZN Bieżanów 1:1
Mecz barażowy
ZLK Nowy Sącz - POLREGIO Kraków 1:1 - karne 3:4
Ćwierćfinały
Cargo Lublin - KZN Bieżanów 3:2
IM Kraków - ZLK Kraków 0:0 - karne 4:5
ZLK Łódź - PNUIK Kraków 1:1 - karne 3:1
IC Kraków - POLREGIO Kraków 1:0
Półfinały
Cargo Lublin - ZLK Kraków 2:1
ZLK Łódź - IC Kraków 1:1 - karne 2:3
Mecz o 3 miejsce
ZLK Kraków - ZLK Łódź 0:4
Finał
Cargo Lublin - IC Kraków 1:0
Kolejarze świętowali w Krakowie
Tegoroczne obchody Święta Kolejarza miały wyjątkowo uroczystą oprawę ponieważ zbiegły się one z 40. rocznicą powstania Regionalnej Sekcji Kolejarzy NSZZ „Solidarność” w Krakowie (RSK).
Kolejowa Orkiestra Dęta donośnie dała znać, że swoje święto obchodzi branża kolejowa. Zgromadzone na Pl. Matejki poczty sztandarowe wraz z orkiestrą zostały poprowadzone do Bazyliki Św. Floriana w Krakowie na uroczystą Mszę św. Modlono się wspólnie za wstawiennictwem patronki św. Katarzyny Aleksandryjskiej o pomyślność całego środowiska kolejowego. 11 pocztów sztandarowych, flaga „Solidarności” i kosz białoczerwonych kwiatów, u stóp ołtarza uświetniło uroczystość. Kolejarze włączyli się w oprawę liturgii przygotowując stosowne komentarze, modlitwę wiernych oraz procesję z darami.
Podziękowania za wspólną modlitwę i sprawowanie Eucharystii w imieniu „Solidarności” ks. Grzegorzowi Szewczykowi proboszczowi parafii Św. Floriana i zarazem Duszpasterzowi Kolejarzy Archidiecezji Krakowskiej przekazał Henryk Sikora przewodniczący Regionalnej Sekcji Kolejarzy NSZZ „Solidarność” wręczając bukiet róż.
Po Mszy św. uczestnicy uroczystości przemaszerowali przy dźwiękach orkiestry dętej ul. Św. Filipa do Domu Kultury „Kolejarz”, gdzie odbyła się dalsza część uroczystości. W trakcie posiłku, w udekorowanej odświętnie Sali, wyświetlany był film z historii Regionalnej Sekcji Kolejarzy w Krakowie składający się z archiwalnych zdjęć oraz tych współczesnych.
Zgromadzonych gości (było ich blisko 120 osób) przywitał przewodniczący H. Sikora. Podziękował także Zbigniewowi Marcowi prezesowi Przedsiębiorstwa Napraw i Utrzymania Infrastruktury Kolejowej w Krakowie Sp. z o.o. (PNUIK), za patronat nad tegorocznym Świętem Kolejarza. Działalność spółki PNUIK przedstawił zgromadzonym prezes, informując o rozmachu prowadzonych na kolei inwestycji. W imieniu Andrzeja Adamczyka Ministra Infrastruktury list skierowany do rodziny kolejarskiej w Małopolsce, odczytał Tomasz Tomala Szef jego Gabinetu Politycznego. Życzenia z okazji Święta Kolejarza oraz gratulacje z powodu obchodzonej równolegle 40. Rocznicy powstania RSK były dowodem, że minister był razem z kolejarską rodziną pomimo nieobecności w tym dniu w Krakowie z powodu obowiązków. Łukasz Smółka Wicemarszałek Województwa Małopolskiego (mówił o udziale województwa w rozwoju kolei) i Kazimierz Mazur Regionalny Komendant Straży Ochrony Kolei (przypomniał wydarzenia historyczne z 1918 r. o roli kolejarzy i SOK w odradzających się strukturach państwa polskiego) zabierali kolejno głos.
Wśród obecnych na sali gości był także Krzysztof Kotowicz Zastępca Przewodniczącego Regionu Małopolskiego NSZZ „Solidarność” oraz kierownictwo Regionu Południowego Centrum Realizacji Inwestycji z Mateuszem Wanatem – Dyrektorem Regionu, kadra kierownicza Zakładu Linii Kolejowych w Krakowie pod przewodnictwem Włodzimierza Zembola, Adam Janik dyrektor Zakładu Maszyn Torowych w Krakowie, Violetta Szumilak dyrektor PKP S.A. Oddział Gospodarowania Nieruchomościami w Krakowie, Grzegorz Machejek Zastępca Dyrektora PKP Intercity w Krakowie, Franciszek Florek Zastępca Komendanta Regionalnego SOK w Krakowie.
Panel dyskusyjny pod hasłem „40 lat kolejowej Solidarności w Małopolsce. Historia – Teraźniejszość – Wyzwania” był kolejnym punktem wydarzenia. Wzięli w nim udział: Andrzej Malik – historyk, pracownik krakowskiego oddziału IPN, Józef Dąbrowski – przewodniczący Krajowej Sekcji Kolejarzy w latach 1989 – 1990, internowany w stanie wojennym, poseł na Sejm z listy AWS (przypomniał jak powstawały pierwsze struktury „S” w PDOKP oraz swoje osobiste wspomnienia z internowania w zakładach karnych), Krzysztof Kotowicz – zastępca przew. Regionu Małopolskiego NSZZ „Solidarność” i kierownik oddziału Zarządu Regionu w Nowym Sączu (mówił o rozwoju „S” i tworzeniu związku w firmach prywatnych) oraz Henryk Sikora – przewodniczący Sekcji Zawodowej Infrastruktury Kolejowej i Regionalnej Sekcji Kolejarzy NSZZ „Solidarność” (mówił o zagrożeniach wynikających z liberalizacji europejskiego rynku kolejowego i oczekiwaniach pracowniczych).
Na koniec organizatorzy przygotowali występ słowno – muzyczny Krzysztofa Respondka (aktor, piosenkarz, artysta kabaretowy znany z występów m.in. w kabarecie „Rak”), który swoim programem jak i żywiołowością porwał całą salę. Bawiono się więc nie tylko przy ciastku i lampce czerwonego wina ale także przy znakomitym prowadzeniu znanego showmana.
Miłą niespodzianką dla uczestników spotkania był podarunek od organizatorów wydarzenia, którym była książka pt. „40 najważniejszych wydarzeń w historii kolejowej Solidarności. 1980 – 2020” wydaną przez Krajową Sekcję Kolejarzy NSZZ „Solidarność” oraz okazjonalny kubek RSK z okazji 40. rocznicy jej powstania.
B.O.
Budowanie wartości i potencjału spółek zależnych
PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. sprawuje nadzór właścicielski nad czterema spółkami zależnym. Są to: Dolnośląskie Przedsiębiorstwo Napraw Infrastruktury Komunikacyjnej DOLKOM Sp. z o.o. we Wrocławiu, Przedsiębiorstwo Napraw i Utrzymania Infrastruktury Kolejowej Sp. z o.o. w Krakowie, Zakład Robót Komunikacyjnych – DOM Sp. z o.o. w Poznaniu i Pomorskie Przedsiębiorstwo Mechaniczno-Torowe Sp. z o.o. w Gdańsku.
Spółki te zajmują się głównie budową, naprawą i modernizacją nawierzchni kolejowej oraz sieci trakcyjnej i obiektów inżynieryjnych. Posiadają one wieloletnie doświadczenie w budownictwie kolejowym. Znacząco przyczyniają się do rozwoju i poprawy stanu infrastruktury kolejowej w Polsce.
Przed 2015 r. spółki zależne przechodziły różną drogę. Jednym wiodło się lepiej, inne walczyły o przetrwanie. Ówczesne władze kolei nie doceniały znaczenia i roli jaką powinny one pełnić oraz perspektyw rozwoju w najbliższych latach. Kultywowany był mit prywatyzacji spółek kolejowych jako jedynej słusznej drogi, zapewniającej nieograniczony pakiet kontraktów i pewny dobrobyt na przyszłość. Uosobieniem tej polityki była „modelowa” prywatyzacja Przedsiębiorstwa Napraw Infrastruktury (PNI) i docelowe przejęcie znacznej części wykonawstwa robót inwestycyjnych na sieci linii kolejowych, zarządzanych przez PKP PLK S.A.
Wymienione wyżej cztery spółki zależne były w tym czasie mocno w „cieniu” a ówczesny Zarząd PKP PLK S.A. kreował pogląd podważający ich wiarygodność, przekonując o złej jakości wykonywanych robót, zawyżanych, wykraczających poza rynkowe, cenach świadczonych usług i niewspółmiernie dużych kosztach robót, które ponosiło PKP PLK S.A. w porównaniu z kosztami robót zlecanych firmom zewnętrznym spoza Grupy PLK.
W ślad za taką fałszywą narracją ówczesny członek Zarządu PKP PLK S.A. ds. utrzymania p. Piotr Wyborski lansował pogląd o konieczności połączenia czterech spółek zależnych i jego zdaniem utworzenia jednej zdolnej, do konkurowania z wykonawcami zewnętrznymi, z lepszą jakością robót i obniżającej koszty działalności.
Na szczęście tak się jednak nie stało i dzięki zmianie władz w Polsce w 2015 r. i w konsekwencji tego, zarządu PKP PLK, zmienił się diametralnie sposób myślenia i polityki w stosunku do spółek zależnych.
Dzięki przeprowadzonym procesom restrukturyzacyjnym, oddłużeniowym i dokapitalizowaniu spółek przez PKP PLK S.A. oraz Ministerstwo Infrastruktury są one dzisiaj ważnym elementem trwającej na wielką skalę modernizacji linii kolejowych a także nieocenionym wykonawcą robót utrzymaniowych zlecanych przez zakłady linii kolejowych.
Analiza wcześniejszych okresów ze szczególnym uwzględnieniem pierwszego półrocza 2021 r. pokazuje wzrost wartości spółek zależnych, ich lepsze wyniki niż zakładały i tak ambitne plany.
Wszystkie z tych spółek realizują roboty utrzymaniowe i inwestycyjne osiągając z nich przychody na poziomie zadawalającym. Chociaż powoli to jednak zmniejsza się procentowy i wartościowy udział w ich przychodach, z robót zlecanych podwykonawcom. Istotną zmianą w tym zakresie jest rozszerzenie kompetencji spółek zależnych. Od blisko dwóch lat zgodnie z przyjętą przez PKP PLK S.A. strategią, spółki zależne budują nowe kompetencje w zakresie robót energetycznych (budowa i utrzymanie sieci trakcyjnej) oraz sterowania ruchem kolejowym. W tym celu spółki zaopatrzone są już w pociągi sieciowe oraz specjalistyczne zespoły pracownicze.
To dobry przykład kompetencji, który dotychczas „zarezerwowany” był dla PKP Energetyka a obecnie spowodował łatwiejszy dostęp PKP PLK S.A. do tych usług i zmniejszył ich koszty. Podobnie choć wolniej i z wieloma problemami budowany jest „pion” srk, co już wpływa na obniżenie dotychczasowych cen oferowanych za te usługi przez kilku graczy – wykonawców monopolizujących szeroko rozumiany obszar automatyki kolejowej.
W sprawach pracowniczych największym problemem spółek zależnych jest pozyskanie, a często i utrzymanie pracowników o specjalnościach kluczowych dla funkcjonowania firm, specjalizujących się w budownictwie linii kolejowych. Niestety dla nich, rynek pracy dyktuje wysokość wynagrodzeń, choćby maszynistów maszyn do robót torowych.
Poziom wynagrodzeń w spółkach zależnych choć wzrasta, nadal jest zbyt niski by mówić o stabilizacji zatrudnienia i uzupełnieniu braków, głównie na stanowiskach związanych z budową nawierzchni kolejowej. Dlatego konieczne są podwyżki płac.
Na pewno nie są pomocne w rozwiązywaniu problemów zatrudnieniowych wskaźniki procentowe, przyjmowane na dany rok przez właściciela, ograniczające wzrost wynagrodzeń. Taki „kaganiec” przyjęty w ciszy gabinetów Centrali PKP PLK S.A. „dusi” spółki i hamuje ich reagowanie na wymogi rynku pracy a przez to ogranicza zdolność wykonywania zadań.
Nadzór właścicielski powinien pamiętać, że nawet najnowocześniejsza maszyna torowa bez ludzi nie wyjedzie na szlak i nie będzie sama pracować.
Henryk Sikora
Minister odpowiada
Do spraw zawartych w Stanowisku nr 2 (ws. PKP Telkol), które zostało przyjęte 21.06.2002 r. przez delegatów RSK odniósł się Sekretarz Stanu (Wiceminister) w Ministerstwie Aktywów Państwowych. Ministerstwo to pełni nadzór właścicielski nad PKP S.A. a przez to pośrednio nad spółkami zależnymi w tym PKP Telkol. Od kilkunastu miesięcy spółka boryka się z problemami finansowymi zagrażającymi utratą płynności finansowej, są prowadzone zwolnienia pracowników (co zagraża realizacji umów utrzymaniowych z PLK), został wypowiedziany Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy (poprzez to pracownicy utracili część dotychczasowego wynagrodzenia), pracownicy sami wypowiadają umowy o pracę. Niestety pomimo zaangażowania w sprawy obrony pracowników przez zakładową "Solidarność" dotychczasowe działania nie przyniosły ustępstw ze strony Zarządu spółki. Sytuacja w spółce nadal jest bardzo trudna. Prowadzone są dalsze rozmowy.
Kolejarze w blasku Miłosierdzia
11 września 2021 r. odbyła się XIX Ogólnopolska Pielgrzymka Kolejarzy do Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Krakowie – Łagiewnikach. Hasłem tegorocznej pielgrzymki było przesłanie „Pasterz na trudne czasy”, które nawiązywało do uroczystości beatyfikacyjnych kardynała Stefana Wyszyńskiego i matki Róży Czackiej, przeprowadzonych w następnym dniu w Warszawie. Jak co roku pielgrzymów witał transparent „Solidarności” wiszący przy wejściu do Sanktuarium „Kolejarze zawierzają się Bożemu Miłosierdziu”.
Swoją modlitwę kolejarze rozpoczęli Drogą Krzyżową, w której rozważania odnosiły się do różnych wydarzeń, mających miejsce w historii naszej Ojczyzny.
Następnie odbył się przemarsz licznych pocztów sztandarowych, wprowadzonych przez orkiestrę kolejową do Bazyliki, gdzie przed Mszą św. ks. Ryszard Marciniak, moderator Katolickiego Stowarzyszenia Kolejarzy Polskich wygłosił Konferencję o Księdzu Prymasie Wyszyńskim.Głównym punktem pielgrzymki była uroczysta Msza św. koncelebrowana w Bazylice Bożego Miłosierdzia, pod przewodnictwem księdza Arcybiskupa Marka Jędraszewskiego, Metropolity Krakowskiego, z udziałem duszpasterzy kolejarzy, m.in. ks. Ryszarda Marciniaka i ks. Grzegorza Szewczyka Duszpasterza Kolejarzy Archidiecezji Krakowskiej.
Wśród pielgrzymów obecni byli Andrzej Adamczyk – Minister Infrastruktury, Ignacy Góra – Prezes Urzędu Transportu Kolejowego, Adam Lach – Przewodniczący Małopolskiej „Solidarności”, Wiesław Pełka – Zastępca Przewodniczącego Krajowej Sekcji Kolejarzy NSZZ „Solidarność”, Józef Dąbrowski i Teresa Adamska – Prezesi Katolickiego Stowarzyszenia Kolejarzy Polskich – KSKP, prezesi spółek kolejowych m.in. Ireneusz Merchel (PKP Polskie Linie Kolejowe), Czesław Warsewicz (PKP Cargo), Marek Chraniuk (PKP Intercity) wraz z członkami zarządów, dyrektorzy zakładów, 32 poczty sztandarowe a nade wszystko kolejarze z rodzinami, szanowni emeryci i ludzie związani z koleją.
Jak każdego roku kolejarze włączyli się w przygotowanie liturgii i oprawę Eucharystii, nadając jej rangę ważnej uroczystości. Dary ołtarza złożyli przedstawiciele różnych organizacji kolejowych, w tym przedstawiciele KSKP i Krajowej Sekcji Kolejarzy NSZZ „Solidarność”.
Homilię wygłosił Arcybiskup Jędraszewski. - Nieustanna konieczność troski o naszą Ojczyznę, ciągła modlitwa za nią, by się ostała, a jednocześnie przesłanie Bożego miłosierdzia. Ci, którzy głoszą światu miłosierdzie Boże, są w stanie powstrzymać falę zła, choć są tylko małymi kroplami – powiedział abp Jędraszewski, podkreślając jednocześnie, że to przesłanie jest także dla kolejarskiej braci. - Ze względu na swoją pracę, jesteście obecni w różnych zakątkach naszej Ojczyzny i łączycie nieraz odległe od siebie strony Polski. Łączycie je, chcąc okazywać dobrość, uprzejmość i łaskawość. To wszystko, co wypływa z czysto ludzkiego miłosierdzia, a jednocześnie Bożego, bo nasze miłosierdzie ma być na kształt miłości miłosiernej naszego Ojca, który jest w niebie. O taką postawę dla nas wszystkich, o odwagę miłosierdzia w chwilach trudnych, o budowę dobrego jutra naszej Ojczyzny, modlimy się tutaj bardzo gorąco – powiedział.
Za przewodnictwo we Mszy św. ks. Arcybiskupowi Markowi Jędraszewskiemu, w imieniu kolejarzy podziękował w pięknych słowach Kazimierz Mazur – Komendant Regionalny Straży Ochrony Kolei w Krakowie wraz z Violettą Szumilak – Dyrektor PKP S.A. Oddział Gospodarowania Nieruchomościami w Krakowie.
Pielgrzymkę zakończyła modlitwa w Godzinie Miłosierdzia (15.00) i Koronka do Miłosierdzia Bożego.
Henryk Sikora
Powrót Mistrzów
10 września 2021 r. na obiektach LKS Barciczanka w Barcicach (k. Starego Sącza) został rozegrany 22 Turniej Piłki Nożnej o Puchar Przewodniczącego Regionalnej Sekcji Kolejarzy NSZZ „Solidarność”, pod patronatem Regionu Małopolskiego NSZZ „Solidarność” i Krajowej Sekcji Kolejarzy.
Corocznie wydarzenie od 22 lat przyciąga drużyny piłkarskie z kolejowych zakładów i spółek. Nawet w trakcie ubiegłorocznej pandemii udało się go rozegrać, podkreślając w ten sposób 40. rocznicę powstania NSZZ „Solidarność”.
Tradycyjnie organizator – Regionalna Sekcja Kolejarzy przy Regionie Małopolskim zabezpieczyła fantastyczną oprawę w związkowe i okolicznościowe banery. Ponadto odpowiednia muzyka, serwowane dania, piękna pogoda a przede wszystkim ponad pół tysiąca osób budowały atmosferę sportowego festynu.
Organizatorzy reklamowali turniej jako „Powrót Mistrzów”. Faktycznie zgromadził on najlepsze 11 drużyn z Rzeszowa, Katowic, Łodzi, Nowego Sącza i Krakowa, które rozegrały na dwóch boiskach łącznie 23 mecze.
Główny puchar zdobyła po raz siódmy drużyna Straży Ochrony Kolei (ostatni raz SOK wygrała turniej w 2015 r.), która wygrała w meczu finałowym po rzutach karnych z PKP Cargo Katowice (trzeci raz z rzędu w finale). Trzecie miejsce zajęły zespoły z Zakładów Linii Kolejowych z Łodzi i Krakowa. Dodatkową nagrodą dla drużyny SOK był okazały – piękny puchar ufundowany przez Andrzeja Adamczyka – Ministra Infrastruktury, który wręczył Tomasz Tomala – Dyrektor Biura Politycznego Ministra. Puchar Fair Play ufundowany przez Region Małopolski NSZZ „Solidarność” wręczył drużynie PKP Cargotabor Krzysztof Kotowicz – Członek Prezydium Zarządu Regionu.
Miłą uroczystością było uhonorowanie pamiątkowymi statuetkami za promowanie sportu wśród kolejarzy (RSK przyznaje takie statuetki już od 10 lat) następujących osób: Kazimierz Mazur (Komendant Regionalny SOK w Krakowie), Krzysztof Kotowicz (Członek Prezydium Zarządu Regionu), Sławomir Fyda (PNUIK Kraków), Janusz Surman (ZLK Kraków) i Henryk Sikora (RSK).
W trakcie turnieju odbywała się loteria charytatywna, przygotowana przez organizatorów, dzięki gadżetom przekazanym na ten cel przez spółki kolejowe i darczyńców. Zebrane w ten sposób pieniądze (9 474,00 zł.) decyzją Rady RSK zostaną przeznaczone na pomoc dla trzech kolejarzy, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji życiowej.
Turniej ten organizowany jest nieprzerwalnie od 22 lat, tworząc piękną kartę w historii kolejowej „Solidarności”. Realizuje swoje cele i daje radość ze sportowej rywalizacji tak wielu kolejarzom. Jest również miejscem integrującym środowisko kolejowe i doskonałą promocją NSZZ „Solidarność”.
Henryk Sikora
Zebranie Rady RSK
Wrześniowe (02.09.2021 r.) zebranie Rady Regionalnej Sekcji Kolejarzy NSZZ „Solidarność” w Krakowie poświęcone było najważniejszym tematom, przed którymi stoi sekcja w nadchodzących tygodniach swojej działalności.
Omówiono też przygotowania do XIX Pielgrzymki Kolejarzy do Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Łagiewnikach, wydanie przez Krajową Sekcje Kolejarzy książki pt. „40 najważniejszych wydarzeń w historii kolejowej Solidarności w latach 1980 – 2020” będącej swoistym podsumowaniem działalności „Solidarności” od początków jej powstania do czasów obecnych. Zebranie Delegatów Krajowej Sekcji Kolejarzy NSZZ „Solidarność”, które odbędzie się 24 października 2021 r. we Wrocławiu, w 40 rocznicę powstania KSK było ostatnim punktem obrad.
Na początku omówiono sytuację w Regionie Małopolskim NSZZ „Solidarność” po Walnym Zebraniu Delegatów Regionu, które odbyło się 26 sierpnia br. Ważnym punktem programu Rady była informacja dotycząca akcji zbierania podpisów w zakładach pracy i dworcach kolejowych, która odbywa się pod hasłem „Emerytura za staż”. RSK włączy się w nią na dwóch dworcach kolejowych, w Krakowie i Tarnowie.
Następnie omówiona została odpowiedź z Ministerstwa Aktywów Państwowych, będąca reakcją na Stanowisko Zebrania Delegatów RSK w sprawie zwolnień pracowników w spółce PKP TELKOL. Nie zabrakło także dyskusji na temat podwyżek wynagrodzeń, jednorazowych premii oraz nagród z okazji 20-lecia spółek.
Przyjęto uchwały finansowe dotyczące realizacji preliminarza za I półrocze 2021 r. i przyjęcia na II półrocze. Dokonano również wyboru uzupełniającego do Prezydium RSK, którego członkiem został Marcin Jasiński z PKP Cargo Nowy Sącz, obejmując jednocześnie funkcję skarbnika sekcji.
Sprawy organizacyjne 22 Turnieju Piłki Nożnej o Puchar Przewodniczącego RSK w Barcicach i przygotowania do Loterii Charytatywnej poświęcone były kolejnemu punktowi obrad. Dokonano również losowania drużyn biorących udział w turnieju.
Na spotkanie z Radą RSK przybył Adam Lach nowo wybrany przewodniczący Regionu Małopolskiego, który przedstawił zebranym aktualną sytuację w Związku po WZD oraz problemy związkowców w różnych zakładach pracy. Zaprezentował tez swoją wizję działalności Regionu i zdynamizowania jego działań.
Ze strony Rady omówiono sytuację w spółkach kolejowych informując Przewodniczącego o najważniejszych problemach występujących w zakładach i spółkach w naszej branży.
Wiele uwagi poświęcono sprawie rozwoju struktur związkowych, a przede wszystkim przyciągnięcia do związku ludzi młodych, którzy chcieliby walczyć o interesy całej załogi. Sprawa jest tym bardziej aktualna, że spółki kolejowe coraz lepiej prosperują i obecnie prowadzony jest nabór nowych pracowników, którzy mają wymienić odchodzących na emerytury oraz realizować rozszerzone zadania.
B.O.
Pocztówka z wakacji - IX edycja
To już dziewiąty rok edycji „Pocztówka z wakacji”, kiedy to zaproponowaliśmy czytelnikom przesłanie do „Kolejarza Małopolski” zdjęcia z wakacji przedstawiającego spędzenie urlopowego czasu, podróży i miejsc, do których dotarli pracownicy kolejowych spółek.
Zdjęcia, które otrzymamy będą nie tylko informacją ale i zachętą do aktywnego spędzania czasu, wypoczynku i podróżowania oraz odwiedzenia ciekawych miejsc.
Zapraszamy kolejarzy z Małopolski, do wzięcia udziału w naszej akcji i podzielenia się z czytelnikami „Kolejarza Małopolskiego” swoimi zdjęciami. Mając na uwadze wzrastającą mobilność i potrzebę wypoczynku poza miejscem zamieszkania na pewno to nie będzie trudne.
Prosimy o przesyłanie zdjęć z okresu począwszy od czerwca do końca września bieżącego roku wraz z opisem na adres e-mail: rsk@solidarnosc.krakow.pl
Każdy z uczestników konkursu „Pocztówka z wakacji” otrzyma atrakcyjne nagrody, m.in. związkowe koszulki.
Najciekawsze zdjęcia opublikujemy w biuletynie „Kolejarz Małopolski”.
Termin przesyłania zdjęć upływa w dniu 08.10.2021 r.
W ubiegłym roku otrzymaliśmy sporo takich „pocztówek” , które wpłynęły do redakcji m.in. z: Amsterdamu, Alp Julijskich, Wielkiego Krywania, rejsu Kanałem Augustowskim na Mazurach, wejścia na Rysy czy z „początku Polski” półwyspu helskiego.
„Bądź bohaterem, podziel się życiem”
Pod takim hasłem w dniu 8 lipca 2021 r. NSZZ „Solidarność” w szybie „Regis” (należącym do kopalni soli w Wieliczce) zorganizowała kolejną akcję honorowego oddawania krwi.
Od kilku lat Regionalna Sekcja Kolejarzy NSZZ „Solidarność” wspiera tę inicjatywę, organizując kolejarzy do udziału w akcji. W ten sposób chcemy wspierać i promować oddawanie krwi, która jest prawdziwym darem życia. Szczególnie teraz w miesiącach wakacyjnych jest ona bardzo potrzebna.
Nie chodzi nam o żadne bohaterstwo, tylko o prawdziwą solidarność, bezinteresowną pomoc innym i podzielenie się tym co mamy za darmo – krwią, która komuś może uratować życie.
Tym razem byliśmy w skromnej kilkuosobowej grupie pracowników Zakładu Linii Kolejowych w Krakowie i PKP Telkol. Ważny jest jednak udział kolejarzy i reprezentowanie branży.
Wśród naszej – kolejowej grupy, były osoby które nie oddają krwi regularnie (zrzeszeni w klubach HDK) tylko zupełnie spontanicznie, uczestnicząc w cyklicznych – „Solidarnościowych” akcjach. Następna na początku grudnia. Zapraszam.
Henryk Sikora
Kolejarze u Matki Bożej Tuchowskiej
Jak co roku kolejarze przybyli w sobotę 3 lipca br. do Sanktuarium Matki Bożej Tuchowskiej aby zawierzyć jej opiece samych siebie, swoje rodziny i całą brać kolejarską. Uroczysta Msza Święta rozpoczęła się o godzinie 11.00. Poprowadził ją oraz homilię wygłosił ks. Dominik Palkij, Duszpasterz Kolejarzy z Parafii O. Misjonarzy z Tarnowa, któremu w koncelebrze towarzyszyło kilkunastu duszpasterzy. Pomimo padającego deszczu, a trzeba przypomnieć, że Msza Św. odbywa się zawsze przy Ołtarzu Polowym, zgromadziły się poczty sztandarowe, które towarzyszą zawsze pielgrzymującym kolejarzom. Kolejową „Solidarność” reprezentowały poczty sztandarowe z Regionalnej Sekcji Kolejarzy w Krakowie, Polregio Kraków, Przedsiębiorstwa Napraw i Utrzymania Infrastruktury Kolejowej w Krakowie, Lokomotywowni Tarnów, PKP Cargo Nowy Sącz i ZLK Nowy Sącz. Tego roku aura nas nie rozpieszczała i pomimo strug deszczu, kolejarze dopisali i z godnością oddali się pod opiekę Matki Bożej.
W trakcie Mszy Św. Modliliśmy się za wszystkich pracowników kolei, ich rodziny ale także za wszystkie ofiary wypadków kolejowych. Tegoroczna Msza Święta nie zakończyła się tradycyjną procesją wokół Sanktuarium ze względu na panujące warunki atmosferyczne. Poczty Sztandarowe z powagą pokłoniły się Bożej Matce na Tuchowskim Wzgórzu.
Relacjonował I.D.
Poczet sztandarowy
Na pierwszym planie, poczet sztandarowy Regionalnej Sekcji Kolejarzy NSZZ „Solidarność” w Krakowie, w składzie: Piotr Karp (ze sztandarem RSK – CRI Region Południowy) i Henryk Mach (ZLK Kraków)
Dwa Stanowiska efektem Zjazdu
Jednym z efektów II Sesji XIV Zebrania Delegatów Regionalnej Sekcji Kolejarzy NSZZ „Solidarność” było przyjęcie przez delegatów dwóch stanowisk, dotyczących sytuacji kolei w województwie małopolskim oraz ws. masowych zwolnień pracowników w spółce PKP Telkol. Delegaci zgłosili swoje postulaty Marszałkowi Województwa Małopolskiego, które mają na celu dalszy rozwój kolei w naszym regionie, co uczyni ją jeszcze bardziej atrakcyjną formą transportu dla jego mieszkańców.
W drugim stanowisku delegaci zaprotestowali przeciwko sytuacji w PKP Telkol, zwolnieniom i praktykom jakim poddawani są pracownicy tej spółki. Dzieje się to w sytuacji, gdy istnieje duże zapotrzebowanie specjalistycznie wyszkolonych pracowników do pracy np. w spółce PKP PLK.
WK_25062021
JS_25062021
O kolei i związku
21 czerwca 2021 r. w auli Muzeum Armii Krajowej przy ul. Wita Stwosza 12 w Krakowie, odbyła się II Sesja XIV Zebrania Delegatów Regionalnej Sekcji Kolejarzy NSZZ „Solidarność”.
Zanim delegaci przystąpili do obrad, organizatorzy zapewnili im półtoragodzinną lekcję historii polegającą na zwiedzaniu z przewodnikiem ekspozycji stałej Muzeum AK.
Ta część spotkania miała charakter edukacyjny. Dla większości było to zwiedzanie po raz pierwszy muzeum, możliwość zobaczenia unikatowych zbiorów i „dotknięcia” historii Polski z lat II wojny światowej.
Głównym celem zebrania było sprawozdanie z ostatnich dwóch lat działalności RSK, poznanie bieżących problemów, z którymi boryka się związek, zapoznanie się z najważniejszymi sprawami, którymi zajmuje się, nie tylko w spółkach kolejowych ale także na poziomie krajowym.
Dało to poczucie wspólnoty, uświadomiło wielu, że związek działa, pracuje dla ludzi i co najważniejsze stara się skutecznie realizować swoje związkowe cele.
Klimatyzowana obszerna aula, udekorowana transparentami, z dostojnym sztandarem sekcji i hymnem NSZZ „Solidarność” zbudowały związkową atmosferę. Trzy filmy reportażowe przypomniały niektóre wydarzenia, w których kolejarze brali udział.
Delegaci dokonali wyborów uzupełniających. Do Rady RSK zostali wybrani Marcin Jasiński – Przewodniczący Komisji Podzakładowej w Nowym Sączu, wchodzącej w skład Zakładowej Organizacji Związkowej NSZZ „Solidarność” w Zakładzie Południowym PKP Cargo S.A. oraz Maria Sobol – członk Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” w Zakładzie Linii Kolejowych w Nowym Sączu.
W trakcie obrad padło wiele skrótowych informacji o działaniach związku, sytuacji w spółkach oraz planowanych obchodach 40. rocznicy powstania Krajowej Sekcji Kolejarzy NSZZ „Solidarność”, która przypada w październiku tego roku.
Delegaci przyjęli dwa stanowiska. Pierwsze dotyczyło sytuacji kolei w województwie małopolskim, a drugie zwolnień w spółce PKP Telkol, co jest obecnie największym problemem występującym w spółkach kolejowych.
Przybyły na zebranie Adam Gliksman zastępca Przewodniczącego Zarządu Regionu Małopolskiego NSZZ „Solidarność” przedstawił działania Komisji Krajowej „Solidarności”, a szczególnie inicjatywę ustawodawczą prowadzoną przez związek. Dotyczy ona prawa do emerytury, przy osiągniętym stażu pracy 40 lat dla mężczyzn i 35 lat dla kobiet. Akcja „emerytura za staż” polegająca głównie na zbieraniu podpisów pod związkową inicjatywą ustawodawczą potrwa do września br.
Na zakończenie zebrania delegaci otrzymali pamiątkowe dyplomy i medale Regionu Małopolskiego upamiętniające ubiegłoroczną 40. rocznicę powstania NSZZ „Solidarność”.
Kolejowa codzienność pisze nowe scenariusze, a „Solidarność” musi im sprostać, takie są oczekiwania członków związku.
Henryk Sikora
Jesteśmy
Czasy zarazy na szczęście nie zabiły w nas entuzjazmu i związkowych inicjatyw. Obce nam jest „związkowe uśpienie” i „realne lenistwo” oraz uprawianie kontaktów międzyludzkich w formie online. Oprócz walki „na froncie” jesteśmy aktywni w jego „zaopatrzeniu”, bo bez tego każdy „front” wcześniej czy później upadnie.
Coraz popularniejszym jest zdobywanie „Korony Gór Polski”. Kolejarze z charakterem zdobywców na jednej z gór zaliczanych do Korony … Szczeliniec Wielki jest najwyższym szczytem Gór Stołowych. NSZZ „Solidarność” jest wszędzie!!!
Gory_stolowe
Henryk Sikora - Przewodniczący Regionalnej Sekcji Kolejarzy NSZZ 
w Krakowie reprezentantem pracowników w Radzie Nadzorczej PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. VIII kadencji
w Krakowie reprezentantem pracowników w Radzie Nadzorczej PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. VIII kadencjiPodziękowanie2
Poczet sztandarowy Regionalnej Sekcji Kolejarzy
NSZZ
w Krakowie
NSZZ
w KrakowieUczestnictwo pocztu sztandarowego to zewnętrzne świadectwo wiary, przywiązania do tradycji, wartości i patriotyzmu oraz ważna część kolejowego Etosu. Sztandar na każdej uroczystości podnosi jej rangę oraz zwiększa prestiż i znaczenie. Sztandar to świętość i rozpoznawalny znak kolejowej „Solidarności”.
Sztandar Regionalnej Sekcji Kolejarzy w Krakowie reprezentuje (często jako jedyny) organizacje związkowe NSZZ „Solidarność” i kolejarzy z Małopolski, na różnych uroczystościach państwowych, związkowych i świętach kościelnych. Szczególnie dotyczy to uroczystości w odległych miejscach, gdzie trzeba poświęcić wiele godzin na przejazdy. Takim przykładem są obchody rocznicowe w Tczewie i Szymankowie, Lublinie i Wrocławiu.
W ubiegłym roku nasza reprezentacja w postaci pocztu sztandarowego RSK uczestniczyła tylko 8 razy (w poprzednich latach było to 12 – 14 razy w ciągu roku). Spowodowane to było odwołaniem wielu uroczystości albo drastycznym ich ograniczeniem jak np. Święta 3 maja, 11 listopada i Pielgrzymki Kolejarzy do Częstochowy.
Pomimo tego w ubiegłym roku sztandar sekcji uczestniczył w uroczystości 40-lecia NSZZ „Solidarność”, której głównym punktem była msza św. w kaplicy na Groniu Jana Pawła II pod Leskowcem w Beskidzie Małym, gdzie umundurowanych kolejarzy z naszym sztandarem widziano po raz pierwszy. Jej organizatorem był Oddział Małopolskiej „Solidarności” w Wadowicach.
Na początku stycznia 2021 r. podsumowano aktywność pocztu w roku ubiegłym i w minionych latach. Przypomniano o osobach, które tworzą poczet sztandarowy, wykazując bezinteresowne zaangażowanie i poświęcają swój prywatny czas. Takimi osobami są Stanisław Kraszewski (ponad 22 lata w poczcie) i Kazimierz Gniewek (ponad 20 lat w poczcie) oraz Wiesław Gołda, Stanisław Kusibab i Piotr Karp. Ponadto w ubiegłym roku dołączył do nich Andrzej Van Selow. Poczet wspomogli, również uczestnicząc w nim Krzysztof Kapałka i Ireneusz Dynowski. Wieloletni uczestnicy pocztu sztandarowego RSK w dowód uznania i podziękowania otrzymali pamiątkowe dyplomy i medale 40. rocznicy NSZZ „Solidarność” (1980-2020).
Na słowa uznania zasługują wszyscy, którzy wspomagają i promują tę piękną ideę.
W dzisiejszych czasach zeświecczenia i zalewania życia publicznego szambem lewackich patologii i ideologii, walki z Kościołem oraz niszczenia wszelkich świętości i autorytetów, stanięcie przy ołtarzu ze sztandarem jest wyrazem nie tylko wiary ale gestem odwagi i przekonania do słuszności tej idei.
Henryk Sikora
Poczet sztandarowy
Na zdjęciu, poczet sztandarowy RSK, po wręczeniu okazjonalnych dyplomów i medali.
Stoją od lewej: Stanisław Kusibab (Polregio), Wiesław Gołda (PKP Cargo), Piotr Karp (CRI), Stanisław Kraszewski (ZLK Kraków), Kazimierz Gniewek (ZLK Kraków) oraz Ireneusz Dynowski (zastępca przewodniczącego RSK) i Henryk Sikora (przewodniczący RSK).